آموزش

انواع میلگرد و موارد مصرف آن‌ها

انواع میلگرد و موارد مصرف آن‌ها

میلگرد (آرماتور)، یکی از مهم‌ترین عناصر تقویت‌کننده در سازه‌های بتنی است که نقش کلیدی در افزایش مقاومت کششی بتن ایفا می‌کند. بسته به نوع پروژه، شرایط محیطی و نوع سازه، انتخاب میلگرد مناسب از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این مقاله با انواع مختلف میلگرد و کاربرد هر یک آشنا می‌شویم.


میلگرد ساده (A1)

این نوع میلگرد دارای سطح صاف و بدون آج است. معمولاً در عملیات آهنگری، خم‌کاری و اتصالات جوشی به‌کار می‌رود و بیشتر در پروژه‌های سبک یا غیرسازه‌ای استفاده می‌شود.

  • ویژگی‌ها:
    • قابلیت شکل‌دهی بالا
    • مناسب برای کارهای دکوراتیو یا اتصال میلگردها
  • کاربردها:
    • ساخت خاموت
    • میلگردهای عرضی در تیر و ستون
    • استفاده در اجزای سبک بتنی

میلگرد آج‌دار مارپیچ (A2)

دارای آج‌های یکنواخت و مارپیچی است. این میلگرد مقاومت بیشتری نسبت به نوع ساده دارد و تا حدی نیز قابلیت جوش‌پذیری دارد.

  • ویژگی‌ها:
    • استحکام کششی متوسط
    • مناسب برای خم‌کاری سبک
  • کاربردها:
    • فونداسیون ساختمان‌های مسکونی
    • تیر و ستون پروژه‌های معمولی
    • سازه‌های نیمه‌سنگین

میلگرد آج‌دار جناقی (A3)

این میلگرد از رایج‌ترین انواع در ساختمان‌سازی است. آج‌های آن به صورت جناقی (هفت و هشتی) بوده و مقاومت بالایی دارد، اما نسبت به جوش‌کاری حساس‌تر است.

  • ویژگی‌ها:
    • مقاومت کششی بالا
    • مناسب برای آرماتور طولی
  • کاربردها:
    • ستون‌ها و تیرهای اصلی
    • شبکه‌های تقویتی در کف و سقف
    • سازه‌های سنگین و نیمه‌سنگین

میلگرد آج‌دار مرکب (A4)

میلگردهایی با مقاومت بسیار بالا و آج‌های خاص که بیشتر در سازه‌های خاص، پروژه‌های صنعتی یا مناطق زلزله‌خیز استفاده می‌شوند.

  • ویژگی‌ها:
    • استحکام بسیار بالا
    • انعطاف‌پذیری کمتر در خم‌کاری
    • نیاز به اجرای تخصصی
  • کاربردها:
    • سازه‌های بلندمرتبه و برج‌ها
    • پروژه‌های زیرساختی مهم
    • مناطق با خطر زلزله بالا

میلگرد ضد زنگ (Stainless Steel)

از جنس فولاد زنگ‌نزن ساخته شده و مقاومت بالایی در برابر خوردگی دارد. قیمت آن بالا است اما در مناطق مرطوب یا پروژه‌های دریایی بسیار کارآمد است.

  • کاربردها:
    • اسکله‌ها و پل‌های ساحلی
    • پروژه‌های دریایی
    • سازه‌های در معرض مواد شیمیایی

میلگرد کامپوزیتی (FRP)

از الیاف شیشه یا کربن ساخته می‌شود و کاملاً در برابر خوردگی مقاوم است. وزن بسیار کمی دارد و در موارد خاص جایگزین میلگرد فلزی می‌شود.

  • کاربردها:
    • سازه‌های سبک
    • پروژه‌های با حساسیت به خوردگی
    • پروژه‌های خاص عمرانی

جدول مقایسه‌ای انواع میلگرد

نوع میلگرد مقاومت کششی جوش‌پذیری قیمت تقریبی کاربرد اصلی
ساده (A1) کم بالا پایین خاموت، اجزای غیرباربر
آج‌دار مارپیچ (A2) متوسط متوسط متوسط فونداسیون، تیر و ستون
آج‌دار جناقی (A3) زیاد پایین متوسط اعضای باربر اصلی
آج‌دار مرکب (A4) بسیار زیاد پایین بالا سازه‌های خاص و بلندمرتبه
ضد زنگ زیاد متوسط بسیار بالا مناطق مرطوب و صنعتی
کامپوزیتی (FRP) بالا ندارد بالا پروژه‌های خاص، محیط خورنده

جمع‌بندی

با شناخت دقیق انواع میلگرد و ویژگی‌های آن‌ها، می‌توانید متناسب با شرایط پروژه خود، انتخاب هوشمندانه‌تری داشته باشید. به‌ویژه در مناطقی با رطوبت بالا یا خطر زلزله، انتخاب نوع مناسب میلگرد تأثیر مستقیم در طول عمر و ایمنی ساختمان دارد. برای انتخاب دقیق‌تر، همیشه با مهندس سازه مشورت کنید.